Grant Gwella Eiddo Canol y Dref (TCPIG)
Mae dwy ffrwd i’r Grant Gwella Eiddo Canol y Dref, caiff un ei chefnogi gan Raglen Trawsnewid Trefi Llywodraeth Cymru a’r llall gan Gronfa Ffyniant Gyffredin Llywodraeth y DU. Sefydlodd Llywodraeth Cymru y grant hwn i gefnogi busnesau yng nghanol trefi a dinasoedd i ddatblygu ac uwchraddio eu heiddo. Yn ddiweddarach, gwnaeth Tîm Adfywio Cyngor Sir y Fflint gais i Lywodraeth y DU i ychwanegu cynllun arall i gefnogi canol trefi ymhellach ar draws y sir. Rydym ni’n cydnabod bod busnesau canol tref yn parhau i wynebu cyfnod economaidd heriol iawn a gall y grant hwn helpu i wella eiddo’r busnes a chefnogi bywiogrwydd hirdymor canol ein trefi.
Cwestiynau Cyffredin
Beth yw’r Grant Gwella Eiddo Canol y Dref?
Mae’r cynllun wedi’i ddatblygu gan Gyngor Sir y Fflint ac mae o fudd i eiddo masnachol yng nghanol saith tref yn Sir y Fflint (Bwcle, Cei Connah, Y Fflint, Treffynnon, Yr Wyddgrug, Queensferry a Shotton). Mae’r grant ar gael ar gyfer busnesau annibynnol, bach a chanolig sy’n gweithredu, neu’n bwriadu gweithredu, yng Nghanol Trefi unrhyw rai o’r trefi a enwir uchod. Rhaid cwblhau’r prosiectau gwella erbyn 15 Rhagfyr 2025. Felly rydym yn eich annog i wneud cais yn gynnar i gydymffurfio â’r amserlen hon gan ein bod yn disgwyl llawer iawn o ddiddordeb yn y grant hwn ac mae’r cyllid yn gyfyngedig.
Mae’r cynllun yn cynnig cefnogaeth i ddeiliaid a pherchnogion adeiladau manwerthu a masnachol. Gellir defnyddio’r grant i wella blaen adeiladau a dod â gofodau llawr masnachol gwag yn ôl i ddefnydd busnes buddiol ac i roi pwrpas newydd i eiddo pan fo’n briodol.
Prif bwrpas yr arian yw ceisio gwneud gwir wahaniaeth i ymddangosiad canol ein trefi a’n dinasoedd trwy eu gwneud yn lleoedd mwy deniadol i ymweld â hwy a gweithio ynddynt; ac annog pobl i dreulio eu hamser a gwario eu harian yno. Bydd y Cyngor felly yn cefnogi gwelliannau i eiddo busnes o fewn y brif ardal fasnachol (yn gyffredinol y stryd fawr - neu debyg - a lleoliadau cyfagos). Ei amcanion eraill yw i helpu i leihau’r nifer o eiddo gwag yng nghanol ein trefi, creu cyfleoedd cyflogaeth a busnes newydd a chynyddu cynaliadwyedd busnesau presennol a newydd yng nghanol y trefi.
Pa waith sy’n gymwys?
Gallai cwmpas arfaethedig y gwaith ar gyfer yr eiddo gynnwys y canlynol o bosibl:
Byddai gwaith allanol i flaen yr adeilad yn cael ei ystyried heb yr angen am waith mewnol. Gall hyn gynnwys gwaith y bernir ei fod yn angenrheidiol er mwyn cywirdeb strwythurol a defnydd yr eiddo, yn enwedig pan gynigir newid defnydd. Gall eitemau gynnwys:
- Blaen Siopau
- Gwella Ffenestri Arddangos
- Gwella Arwyddion
- Ffenestri a Drysau
- Goleuadau Allanol
- Toeau a Simneiau
- Nwyddau Dŵr Glaw
- Rendro, Glanhau ac Atgyweirio Cerrig, Ail-bwyntio a
- Gwaith Strwythurol
Byddai gwaith mewnol ond yn gymwys i gael arian fel rhan o becyn cynhwysfawr o welliannau allanol i’r adeilad neu pan fo angen newid defnydd arfaethedig. Dylai hyn gynnwys yr holl waith, gweledol neu strwythurol, sydd ei angen i gwblhau’r prosiect i safon Rheoliadau Adeiladu. Gallai hyn gynnwys:
- Ffenestri a Drysau
- Gwell Hygyrchedd
- Waliau, Nenfydau, Goleuadau
- Cyfleustodau a Gwasanaethau, gan gynnwys Gwresogi
- Cyfleusterau Lles (e.e. cyfleusterau glanhau ac ymolchfa hanfodol yn unig); a
- Gwaith Strwythurol
Hefyd bydd unrhyw waith i wella effeithlonrwydd ynni adeilad (e.e. inswleiddio gwell) yn gymwys, fel rhan o gyfres ehangach o waith.
Mae TAW na ellir ei adfer gan Gyllid a Thollau Ei Fawrhydi yn gost cymwys all gael ei hawlio fel rhan o’r grant.
Rwy’n ddeiliad prydles, ydw i’n parhau i fod yn gymwys?
Bydd ceisiadau am grant yn cael eu derbyn gan berchnogion gyda buddiant rhydd-ddaliad yn yr eiddo neu’r unigolion sy’n dal prydles gydag o leiaf dair blynedd yn parhau ar eu prydles ar ôl 15 Rhagfyr 2025. Mae gofyn i ymgeiswyr sy’n lesddeiliaid ddangos tystiolaeth o ganiatâd ysgrifenedig eu landlord ar gyfer y gwaith arfaethedig.
Sut ydw i’n gwneud cais?
Y cam cyntaf yw cysylltu â’r Tîm Adfywio drwy e-bost i’r cyfeiriad hwn regeneration@siryfflint.gov.uk er mwyn trefnu i drafod eich cais. Bydd y Tîm Adfywio yn sicrhau eich bod yn cael y wybodaeth yn llawn ac yn cael eich cefnogi trwy gydol y broses. Gall y Tîm Adfywio ddarparu ffurflen gais a chynorthwyo i’w llenwi.
Beth ddylwn i ei gynnwys gyda’r ffurflen gais i gefnogi fy nghais?
Dylid llenwi’r ffurflen gais yn unol â’r canllawiau a gynhyrchwyd i gynorthwyo ymgeiswyr a dylai gynnwys dyluniadau a chostau llawn ar gyfer y prosiect. Mae’n bosibl y bydd angen i ymgeiswyr ddarparu’r cyfan neu ychydig o’r canlynol yn ddibynnol ar y prosiect:
- Lluniau diweddar o’r eiddo
- Hysbysiad o gymeradwyaeth cynllunio a chynlluniau/darluniau a gymeradwywyd
- Darluniau ac amserlenni gwaith mewnol ac allanol
- Caniatâd statudol perthnasol fel rheolaethau adeiladu
- Caniatâd benthyciwr morgais neu landlord os yw’n berthnasol
- Datganiad yn dangos ffioedd, fel ffioedd proffesiynol sydd i’w hysgwyddo fel rhan o’r gwaith cyfalaf. Cadarnhad y gellir talu cost lawn y gwaith cyn cyflwyno’r hawliad grant. (Gallai hyn fod ar ffurf llythyr gan y banc).
- Mae angen gwybodaeth ariannol at ddibenion diwydrwydd dyladwy er mwyn bod yn hyderus fod arian cyhoeddus yn cael ei fuddsoddi’n briodol.
- Gwybodaeth am gynllunio busnes i gefnogi’r fenter arfaethedig.
- Copi o weithredoedd teitl neu ddogfen brydles.
Cynghorir y dylid cyflogi pensaer proffesiynol neu asiant tebyg i gynorthwyo gyda dylunio a rheoli’r prosiect. Ni all y grant dalu am y costau sy’n gysylltiedig â hyn ond maent yn gymwys ar gyfer ‘arian cyfatebol’ (i’w dalu gan yr ymgeisydd) ac felly fe all gael ei gynnwys fel mewnbwn ariannol yr ymgeisydd ei hun fel rhan o gostau cyffredinol y prosiect.
A oes yna amodau penodol yn gysylltiedig â’r grant hwn?
Oes, bydd angen i chi gael y caniatâd cynllunio / rheoli adeiladu arferol cyn y gall unrhyw geisiadau gael eu hystyried.
Sut caiff fy nghais ei asesu?
Bydd y cynlluniau’n cael eu cyflwyno i Banel Grantiau Adfywio Sir y Fflint ar gyfer penderfyniad am y cais grant. Mae’r dyddiad cau ar gyfer cyflwyno ceisiadau i’w hystyried gan y panel yn un o’i gyfarfodydd misol wedi ei amlinellu isod yn ychwanegol at ddyddiadau cyfarfodydd y panel a’r dyddiad yr hysbysir am ganlyniad y cais.
Sut caiff fy nghais ei asesu?
| Y dyddiad cau misol ar gyfer cyflwyno ceisiadau (erbyn 5pm). | Cyfarfod y Panel – i ystyried ceisiadau: | Rhoi gwybod i’r ymgeisydd am y penderfyniad erbyn: |
|---|
| Dydd Mercher 23 Ebrill 2025 |
Dydd Mercher 7 Mai 2025 |
Dydd Iau 15 Mai 2025 |
| Dydd Mercher 21 Mai 2025 |
Dydd Mercher 4 Mehefin 2025 |
Dydd Iau 12 Mehefin 2025 |
| Dydd Mercher 18 Mehefin 2025 |
Dydd Mercher 2 Gorffennaf 2025 |
Dydd Iau 10 Gorffennaf 2025 |
| Dydd Mawrth 29 Gorffennaf 2025 |
Dydd Mawrth 5 Awst 2025 |
Dydd Mawrth 5 Awst 2025 |
Sylwer, ni chaiff pob cyfarfod panel ei gynnal os yw’r holl gyllid grant sydd ar gael wedi’i ddyrannu’n llawn i brosiectau cyn dyddiadau’r cyfarfodydd. Caiff ceisiadau eu hannog felly ar gyfer dyddiadau cyfarfodydd cynharaf y panel, er mwyn cynyddu’r siawns o ddyfarnu grant i’r cais gan fod y cyllid yn gyfyngedig a disgwylir y bydd galw mawr amdano.
Caiff pob cais ei asesu ar sail y budd cadarnhaol i’r ardal leol gan gynnwys yr amgylchedd, ond gall lefel y grant (yn amodol ar reolau cymorth gwladwriaethol) fod yn gyfyngedig yn dibynnu ar faint a natur y prosiect, y bwlch hyfywedd neu statws ariannol y cwmni. Bydd y panel yn ystyried:
- A yw’r ymgeisydd wedi cwblhau ymchwil ar y farchnad leol i gyfrif y bydd y buddsoddiad grant o fudd i’r dref y mae’r prosiect wedi ei leoli ynddi?
- Pa mor gryf yw’r achos busnes ar gyfer y prosiect ac a fydd yn darparu canlyniadau cadarnhaol hirdymor a chynaliadwy ar gyfer yr ardal?
- Pa risgiau sydd yna i’r prosiect? hy. Pa mor ddiogel yw cyllid yr ymgeisydd? A oes modd cyflawni’r prosiect o fewn y terfynau amser a gynigir? A yw’r gwaith a’r costau’n rhesymol ac a oes modd eu cyflawni?
Bydd y ceisiadau (isafswm o £5,000 a hyd at uchafswm o £50,000) ar gyfer cyllid Grant Gwella Eiddo Canol y Dref yn cael eu hasesu’n llawn a bydd aelod o’r Tîm Adfywio yn cyflwyno argymhellion. Gall pob awdurdod lleol unigol benderfynu ar y cyfraddau ymyrryd yn seiliedig ar amodau’r farchnad leol, hyd at uchafswm o 70% o gymorth grant.
Y penderfyniadau a wneir fydd:
- Cymeradwyo
- Cymeradwyo gydag amodau
- Gwrthod - Darperir cyfiawnhad llawn i unrhyw ymgeisydd y caiff ei gais ei wrthod.
Meini Prawf Asesu Panel Grant Gwella Eiddo Canol y Dref
Rhaid i brosiectau sgorio dros 50 i gael eu cefnogi a dim llai na 5 ym mhob adran unigol o’r meini prawf.
Meini Prawf Asesu
| Meini prawf | Ystyriaethau allweddol | Pwysoliad | Sgôr | Sylwadau |
|---|
| Dealltwriaeth a dadansoddiad o hyfywedd ariannol |
Achos busnes |
20 |
|
|
|---|
| Incwm i’r prosiect |
| Arian at raid o fewn y cynllun busnes |
| Adolygiad o’r cynllun busnes gan adran gyllid yr Awdurdod Lleol a/neu drydydd parti |
| Ffynhonnell arian cyfatebol |
| Ymchwil y farchnad |
| Cynaliadwyedd y prosiect |
| |
| Eglurder ac Ansawdd y Cynnig |
Cynigion clir ar gyfer cyllid |
20 |
|
|
|---|
| Nodau ac amcanion clir |
| Y cyfle i greu effaith gadarnhaol |
| Mynd i’r afael ag angen a chyfle lleol/rhanbarthol |
| |
| Gallu i’w Gyflawni |
Tystiolaeth o broses dendro / caffael e.e. amserlen waith, cadarnhad o gostau syrfëwr meintiau |
20 |
|
|
|---|
| Tystiolaeth fod modd cyflawni’r prosiect o fewn terfynau amser thematig y prosiect. |
| Cynigion yn ymwneud â’r allbynnau i gael eu cyflawni |
| |
| Alinio a Chysylltiadau Strategol |
Yn cysylltu gyda’r Cynllun Adfywio Rhanbarthol |
40 |
|
|
|---|
| Yn cael ei gefnogi gan gynllun creu lleoedd trefi |
| Yn cyflawni / cysylltu gyda Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol |
| Yn alinio / cysylltu gyda pholisïau ehangach Llywodraeth Cymru (e.e. Teithio Llesol a’r Economi Gylchol) |
| |
| |
Cyfanswm y Sgôr |
100 |
|
|
Pryd fyddai angen i mi gwblhau’r gwaith?
Fel rhan o delerau ac amodau’r grant, bydd dau ddyddiad allweddol yn cael eu rhoi - bydd un dyddiad yn nodi erbyn pryd y dylai derbynnydd y grant ddechrau gweithio ar y safle, a’r llall yn nodi erbyn pryd ddylai’r gwaith gael ei gwblhau ar y safle.
Rhaid i’r holl gynlluniau fod wedi cwblhau eu gwaith a’u hawliad gwariant (sy’n cynnwys anfonebau a ffotograffau o’r gwaith wedi ei gwblhau) i Gyngor Sir y Fflint erbyn 15 Rhagfyr 2025, fel arall ni fydd y cyllid ar gael mwyach. Felly fe fydd angen i chi sicrhau (yn arbennig wrth wneud eich ymholiadau gyda chyflenwyr/contractwyr adeiladu) y bydd eich prosiect wedi’i gwblhau erbyn 15 Rhagfyr 2025.
Bydd cyfarfod cyn-cychwyn gyda swyddog o’r Tîm Adfywio i sicrhau bod derbynnydd y grant yn fodlon gyda’r holl delerau ac amodau ac i drafod unrhyw faterion pellach o ran y prosiect. Bydd y Tîm Adfywio yn gofyn i dderbynnydd y grant neu’r contractwr i osod arwydd grant mewn lleoliad amlwg wrth i’r gwaith gael ei wneud. Mae hyn yn hysbysebu bod y grant ar gael ac yn hyrwyddo’r cyrff cyllido.
Bydd pob prosiect y dyfernir cyllid grant iddynt yn cael eu monitro gan y Tîm Adfywio yn erbyn amserlen prosiect a cherrig milltir allweddol o ran cwblhau’r gwaith. Mae hyn i sicrhau fod gwaith yn mynd rhagddo a bod unrhyw broblemau/oedi yn cael eu canfod ac yr ymdrinnir â nhw cyn gynted â phosibl, a hefyd i reoli’r risgiau sy’n gysylltiedig ag argaeledd y cyllid a therfynau amser ar gyfer gwario a hawlio’r grant (gweler diagram y broses “Ffigur A” i gael gwybodaeth ar y broses hawlio). Fe all y Grant gael ei dynnu’n ôl os na all yr ymgeisydd fodloni’r terfynau amser arfaethedig.
A fydd angen i mi roi diweddariadau mewn perthynas â’r prosiect?
Eich cyfrifoldeb chi yw monitro’r gwaith. Fodd bynnag, bydd swyddog o’r Tîm Adfywio hefyd yn mynychu cyfarfodydd safle a dylid rhoi gwybod i’r swyddog am unrhyw wyriad oddi wrth y cynllun y cytunwyd arno. Os caiff gwaith ei wneud ar gyfer gweithgaredd nad yw’n rhan o’r cynllun y cytunwyd arno ni fydd y grant yn cael ei dalu mewn perthynas â’r eitemau hyn. Dylid dweud wrth swyddog o’r Tîm Adfywio am unrhyw newidiadau i fanylion deunyddiau, manylion adeiladu neu ddyluniadau a, lle bo’n berthnasol, y swyddog cynllunio i sicrhau fod unrhyw newidiadau yn unol â gofynion cynllunio. Dylid dweud wrth y Tîm Adfywio hefyd am unrhyw newidiadau i gost neu amserlen y prosiect cyn gynted ag y sylweddolir hyn. Sylwer y bydd yr allbynnau a roddwyd ar eich ffurflen gais am y grant yn ffurfio rhan o’r contract cyfreithiol i chi ei gyflawni, ac felly mae monitro yn fecanwaith pwysig o ran cyflawni’r rhain.
Sut mae modd i mi hawlio’r arian grant?
Bydd Cyngor Sir y Fflint yn mabwysiadu ymagwedd wedi ei theilwra i dalu arian fesul cam i’r ymgeisydd. Unwaith mae’r prosiect wedi’i gwblhau fe gynhelir ymweliad safle i archwilio’r gwaith (gellir gwneud taliadau dros dro ar gais). Dylid llunio cyfrif terfynol yn nodi’r holl waith a gwblhawyd. Gall yr ymgeisydd, contractwr, asiant neu bensaer wneud hyn. Rhaid i’r holl anfonebau gan y contractwr gael eu cyflwyno i’r swyddog grant. Dylai cyfriflenni banc yn dangos fod yr anfonebau wedi eu talu gyd-fynd â’r rhain. Fe wneir asesiad ar y cyfrif terfynol, anfonebau a chyfriflenni banc. Yna bydd adroddiad yn cael ei ysgrifennu a’i gymeradwyo gan swyddogion perthnasol. Bydd y Tîm Adfywio yn gweithio gyda chi i drefnu taliad mewn dull amserol.
Sylwer y bydd angen cymeradwyo’r arian cyn y gellir gwneud y gwaith.
Astudiaeth Achos
Mae Mr Jones yn berchen ar adeilad yn Shotton a arferai fod yn Siop Cigydd. Mae’r siop wedi bod yn wag ers 3 blynedd ac mae wedi dioddef fandaliaeth yn ddiweddar yn cynnwys torri ffenestr siop a thipio anghyfreithlon ar dir wrth ymyl yr eiddo. Y tu mewn, mae’r eiddo’n cynnwys ffenestr siop fawr, dwy ystafell ar wahân yn y cefn a arferai gael eu defnyddio fel lladd-dy. Fe hoffai perchennog yr eiddo ddefnyddio’r adeilad fel Siop Trin Gwallt ac felly mae angen gwneud newidiadau mewnol tra’n cadw hen nodweddion yr adeilad. Ymysg y gwaith arall sydd ei angen mae gwneud yr adeilad yn fwy ynni effeithlon, gwaith uwchraddio trydan ac ail blastro.
Mae Mr Jones wedi dewis arolygwr a fydd yn archwilio’r eiddo’n broffesiynol, ac maent wedi cynghori ac amcangyfrif mai’r pris ar gyfer y prosiect fyddai £10,000. Felly fe hoffai Mr Jones ymgeisio i Gyngor Sir y Fflint am £10,000 o gynllun Grant Gwella Eiddo Canol Tref.
Cam cyntaf Mr Jones yn y broses ymgeisio oedd cysylltu â thîm Adfywio Cyngor Sir y Fflint. Cysylltodd Swyddog Adfywio o’r tîm ag o a threfnu cyfarfod byr i drafod y prosiect yn llawn. Roedd Mr Jones yn gymwys i ymgeisio am Grant Gwella Eiddo Canol Tref, ac mae’r arian grant yn cael ei dalu’n ôl-weithredol.
Llenwodd Mr Jones ffurflen gais am Grant Gwella Eiddo Canol Tref ac roedd yn cynnwys dyluniad llawn o’r gwaith i ailwampio’r adeilad, dadansoddiad manwl o’r costau ar gyfer yr holl waith ac amserlenni ar gyfer y prosiect. Cafodd y cais ei gyflwyno i Banel Adfywio Sir y Fflint a bu Mr Jones yn llwyddiannus yn cael y cyllid grant llawn.
Derbyniodd Mr Jones y cynnig grant yn ysgrifenedig ac yna bu modd iddo fwrw ymlaen â’r gwaith. Cafodd ddau ddyddiad, ac erbyn un o’r dyddiadau hynny roedd y gwaith fod i gael ei ddechrau a dyddiad i gwblhau’r gwaith hefyd.
Wrth i’r gwaith fynd yn ei flaen roedd yna broblem gyda’r gwaith trydanol a bu’n rhaid gwneud yn wahanol i’r hyn oedd ar y cynlluniau. Cysylltodd Mr Jones â’r Swyddog Grantiau o Gyngor Sir y Fflint i egluro y bu’n rhaid newid y cynlluniau, felly fe aeth y Swyddog Grantiau draw i adeilad Mr Jones er mwyn sicrhau bod y gwaith newydd yn dal i fod o fewn cyfyngiadau cymeradwyo’r grant, ac fe roeddynt.
Ar ôl i’r gwaith gael ei gwblhau a bod Mr Jones yn hapus gyda’r gwaith, fe wahoddodd y Swyddog Adfywio i’r safle er mwyn sicrhau bod y gwaith a wnaed yn cyd-fynd â’r gwaith oedd wedi’i fanylu yn y ffurflen gais am grant ac y byddai’r arian grant yn cael ei ryddhau cyn gynted â phosibl. Fe luniodd Mr Jones ddadansoddiad terfynol oedd yn manylu ar y gwaith oedd wedi’i wneud. Pan oedd y Swyddog Grantiau’n fodlon, cafodd yr arian grant ei ryddhau i Mr Jones.
O ganlyniad i’r grant, mae eiddo a fu’n wag am gyfnod hir bellach yn cael ei ddefnyddio eto, gan ddarparu incwm rhent rheolaidd i’r landlord, darparu llety o safon dda i fusnes trin gwallt lleol newydd, creu 2 swydd llawn amser newydd, ac mae rhan bwysig o dreftadaeth leol y gymuned yn cael ei gadw at y dyfodol.