Alert Section

Deddf Rhentu Cartrefi Cymru

Yn 2016, pasiodd Llywodraeth Cymru Ddeddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016 a ddaeth i rym ar 1 Rhagfyr 2022.

1 Rhagfyr 2022

Testun yn nodi 'Mae'r ffordd yr ydych chi'n rhentu yn newid'
Dyma beth mae angen i landlordiaid ei wneud...

---------------------

​ Trosi tenantiaethau presennol

Gall contractau meddiannu ddechrau ar lafar, ond mae’n rhaid cyfwyno datganiad ysgrifenedig o’r contract i’r holl ddeiliaid contract (mae hyn yn disodli’r cytundeb tenantiaeth neu drwydded presennol).

​ Bod yn ymwybodol o gyfnodau rhybudd newydd ar gyfer adfeddu

Rhybudd heb fai (contractau safonol cyfnodol yn unig) – o leiaf chwe mis ar gyfer contractau meddiannu newydd, ac ni ellir ei gyfwyno o fewn chwe mis cyntaf y meddiannu.

Toriadau: Dim cyfnod rhybudd ar gyfer ymddygiad gwrthgymdeithasol (gallwch wneud cais i’r llys ar unwaith ar ôl cyfwyno’r rhybudd); 14 diwrnod ar gyfer ôl-ddyledion rhent difrifol (ôl-ddyledion o 8 wythnos/2 fs); rhybudd o un mis os bydd toriadau eraill.

​ Sicrhau bod eiddo yn Fft i Fod yn Gartref

Gan gynnwys profon diogelwch trydanol a sicrhau bod larymau tân yn gweithio a bod synwyryddion carbon monocsid yn cael eu darparu.

​ Adfeddu eiddo gwag

Heb fod angen gorchymyn llys, ar ôl cyfwyno rhybudd o bedair wythnos

​ Gellir ychwanegu neu ddileu deiliaid contract

Heb fod angen diweddu’r contract presennol a dechrau un arall

​ Gwell hawliau olynu sy’n golygu bod hawl gan ddeiliad contract drosglwyddo ei gartref

(hyd at ddwywaith) i bobl eraill sy’n byw gyda nhw (gan gynnwys priod, plant sy’n oedolion neu ofalwr) os bydd yn marw.

Y Ddeddf yw’r newid mwyaf i Ddeddf Tai mewn degawdau ac mae wedi effeithio ar y Sector Tai Preifat a Chymdeithasol.  Pwrpas y Ddeddf yw gwneud cyfreithiau tai yn fwy syml ac yn haws i bawb, yn ogystal â chynnig mwy o ddiogelwch a sicrwydd i ddeiliaid contract a Landlordiaid. 


Pa newidiadau y mae’r Ddeddf wedi’i gwneud?

Trosolwg

  • Bellach cyfeirir at Gytundeb Tenantiaeth fel ‘Contract Meddiannaeth’ a gelwir Tenantiaid bellach yn ‘Ddeiliaid Contract’.
  • Mae cyfnodau rhybudd wedi cael eu hymestyn - Mae’n rhaid i Landlordiaid roi 6 mis o rybudd i adael eiddo, cyn belled nad yw’r contract wedi cael ei dorri.  Ni ellir rhoi rhybudd o fewn 6 mis cyntaf y contract. 
  • Newidiadau contract - Gall deiliad contract gael eu hychwanegu neu eu dileu heb fod gorfod dod â thenantiaeth i ben.  Gellir diweddaru contract yn hawdd bellach gan alluogi i ddeiliaid contract aros yn yr eiddo. 
  • Hawliau olynu - Mae gan ddeiliaid contract fwy o hawliau olynu i basio eu cartref ymlaen i rywun arall 
  • Adfeddiannu - Gall landlordiaid bellach adfeddiannu eiddo a adawyd heb orchymyn llys, ar yr amod bod ymchwiliadau addas o eiddo a adawyd wedi'u cynnal. 

Contractau meddiannaeth

Cyfeirir at bob tenant bellach fel ‘Deiliaid Contract Meddiannaeth’ a gelwir pob cytundeb tenantiaeth bellach yn ‘Contract Meddiannaeth’. Mae yna ddau fath o Gontract Meddiannaeth:

Mathau o Gontract Galwedigaeth
Contract DiogelContract Safonol
Y contract difoyn a roddir gan “landlordiaid cymunedol” (y term a ddefnyddir ar gyfer awdurdodau lleol a landlordiaid cymdeithasol cofrestredig). Y contract difoyn i’w ddefnyddio gan “landlordiaid preifat” (pob landlord heblaw landlordiaid cymunedol).

Yn ôl y Ddeddf mae’n rhad i Landlordiaid roi ‘datganiad ysgrifenedig’ o’r contractau meddiannaeth hyn. Mae’r rhestr o gytundebau o’r contract wedi’u categoreiddio a’u safoni mewn i ‘delerau’ penodol i’w gwneud nhw’n haws i bawb eu deall. 

Mathau o Dermau
Materion Allweddol

Mae’n rhaid i’r materion allweddol canlynol gael eu cynnwys ym mhob contract meddiannaeth:

  • Cyfeiriad yr annedd
  • Dyddiad meddiannaeth (y dyddiad y mae’r deiliaid contract yn gallu meddiannu’r annedd)
  • Swm y rhent neu gydnabyddiaeth arall
  • Y cyfnodau rhentu (er enghraifft wythnosol neu fisol)
  • P’un a yw’r contract yn un cyfnodol neu wedi’i wneud am gyfnod penodol
  • Os yw’n cael ei wneud am gyfnod penodol, am faint mae wedi’i wneud (am faint mae’r contract yn weithredol, pryd mae o’n cychwyn a phryd mae o’n gorffen)
  • Unrhyw gyfnodau lle nad oes gan ddeiliaid y contract hawl i feddiannu annedd fel cartref (er enghraifft, i alluogi landlordiaid prifysgol ddefnyddio eu llety myfyrwyr at ddibenion eraill y tu allan i’r tymor). 
Termau Sylfaenol ac Atodol Termau Sylfaenol wedi’u nodi yn y Ddeddf ac yn ymdrin ag agweddau pwysicaf y contract, gan gynnwys y gweithdrefnau meddiannu a rhwymedigaethau’r landlord o ran atgyweirio. 
Termau Atodol Mae’r termau yma’n delio â’r materion mwy ymarferol, o ddydd i ddydd sy’n berthnasol i’r contract meddiannaeth, er enghraifft, y gofyniad i dalu rhent ar amser neu ofalu am eiddo. 

Mae’r Llywodraeth wedi creu contractau enghreifftiol y gellir eu lawrlwytho yn rhad ac am ddim o wefan Llywodraeth Cymru. Fe ellir eu haddasu i fod yn benodol i’ch sefyllfa chi. 


Cyfnodau Rhybudd

O dan y Ddeddf Rhentu Cartrefi newydd, ni ellir troi tenant allan o dan Adran 21 ‘heb fai’ bellach ers 1 Rhagfyr 2022.  

Yn disodli rhybudd Adran 21 y mae elfen troi allan heb fai Adran 173 sy’n ei gwneud yn ofynnol i’r Landlord roi 6 mis o rybudd ac ni ellir ei roi o fewn 6 mis cyntaf y denantiaeth. 

Ni all Adran 173 gael ei roi yn ystod contract meddiannaeth safonol cyfnod penodol. Mae’n rhaid i landlord aros nes bod y contract cyfnod penodol yn gyfnodol ar ddiwedd y tymor cyntaf cyn iddynt allu rhoi’r rhybudd.

Bydd y cyfnod chwe mis ond yn berthnasol i gontractau meddiannaeth sy’n dechrau ar neu ar ôl 01 Rhagfyr 2022.  

Ar gyfer tenantiaeth cyfnodol presennol a ddechreuodd cyn 01 Rhagfyr 2022, dim ond deufis o rybudd y mae angen i landlordiaid ei roi o dan adran 173, ond ni ddylai hysbysiad o’r fath gael ei gyflwyno o fewn pedwar mis cyntaf meddiannaeth y deiliad contract.  

Ar gyfer tenantiaeth cyfnod penodol presennol a ddechreuodd cyn 01 Rhagfyr 2022, gall landlordiaid gyflwyno hysbysiad adran 186 i ddod â’r contract i ben ar ddiwedd y cyfnod.  Dim ond deufis o rybudd y mae’n rhaid i landlordiaid ei roi o, ond ni ddylai hysbysiad o’r fath gael ei gyflwyno o fewn pedwar mis cyntaf meddiannaeth y deiliad contract. 

Petai’r deiliaid contract eisiau dod â’u contract meddiannaeth i ben bydd angen iddynt adolygu amodau’r contract. 

Yn ystod rhybudd cyfnod penodol, ni all deiliaid contract ddod â chontract meddiannaeth i ben oni bai bod y Landlord yn cytuno.  Bydd y contract yn dod i ben yn naturiol ar ddiwedd y cyfnod penodol. 


Testun yn nodi 'Gweithio gyda'n gilydd i roi cartref diogel i bawb'

Y Ddeddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016 yw’r newid mwyaf i’r gyfraith tai yng Nghymru ers degawdau a bydd yn effeithio ar yr holl landlordiaid, asiantau a thenantiaid.

Am ragor o wybodaeth, gwyliwch y fideo hwn neu ewch i llyw.cymru/rhentu-cartrefi

Gallwch ddilyn ein sianeli Facebook a Twitter drwy ddilyn y dolenni isod: